Veelgestelde vragen aan STAP
Nierpatiënten bellen ons Steun- en adviespunt (STAP) met allerlei vragen over werk, inkomen, uitkeringen en scholing. Bekijk hier de veelgestelde vragen aan STAP.
Algemeen
-
Hoe werkt STAP?
Nierpatiënten (cliënten) kunnen met vragen over werk, inkomen of sociale voorzieningen contact opnemen met STAP: 035 – 693 77 99 of stap@nvn.nl.
Vervolgens gaat een medewerker van STAP met de cliënt in gesprek over zijn vraag of probleem. Bij voorkeur hebben medewerkers van STAP contact met de cliënt zelf. Als dat niet mogelijk is, kan er ook contact zijn met iemand anders, bijvoorbeeld een maatschappelijk werker.
Een eenvoudige vraag wordt zo mogelijk direct beantwoord. Als dit niet lukt wordt de cliënt zo snel mogelijk teruggebeld met het antwoord.
Ingewikkelde vragen nemen vaak meer tijd in beslag. De medewerker bespreekt met de cliënt welke informatie nodig is en welke stappen gezet kunnen worden. Op basis hiervan worden vervolgafspraken gemaakt.
-
STAP biedt maatwerk. Wat betekent dat?
Alle cliënten en vragen zijn voor STAP uniek. Bij iedere vraag wordt gekeken wat de specifieke omstandigheden van de aanvrager zijn. Dit leidt tot een antwoord op maat. Dit kan betekenen dat de antwoorden op gelijk lijkende vragen van elkaar kunnen verschillen, doordat de omstandigheden van de aanvragers uiteenlopen.
-
Is STAP onafhankelijk?
STAP is een gezamenlijk initiatief van de Nierpatiënten Vereniging Nederland en de Nierstichting. Deze twee organisaties bepalen het beleid van STAP.
STAP is onafhankelijk van zorgaanbieders, zorgverzekeraars, gemeenten en andere organisaties in het sociaal domein.
-
Wat doet STAP met de gegevens van cliënten?
STAP registreert alle vragen die binnenkomen. Dit gebeurt om twee redenen:
- Om de voortgang en kwaliteit van advies en ondersteuning te bewaken
- Om trends te signaleren ten behoeve van belangenbehartiging door NVN en Nierstichting
STAP deelt geen gegevens van cliënten met derden zonder uitdrukkelijke toestemming van de cliënt. STAP heeft een strikte privacyregeling die voldoet aan de eisen van de privacywetgeving (AVG).
-
Wat is de rol van de NVN binnen STAP?
De NVN adviseert, ondersteunt en behartigt de belangen van nierpatiënten, naasten en nierdonoren. Zowel collectief, als individueel.
De sociaal-juridisch medewerkers van STAP zijn in dienst van de NVN. Zij geven individuele patiëntondersteuning op het gebied van werk, opleiding, inkomen en maatschappelijke voorzieningen.
-
Wat is de rol van de Nierstichting binnen STAP?
De Nierstichting biedt financiële ondersteuning aan individuele nierpatiënten. Sinds 1 januari 2019 is deze functie ondergebracht bij STAP.
De NVN en de Nierstichting bepalen samen het beleid van STAP. De Nierstichting subsidieert de NVN voor het uitvoeren van diverse activiteiten, waaronder STAP.
Werk
-
Ik werk en door beperkingen als gevolg van mijn nieraandoening, houd ik dit niet meer vol. Wat zijn mijn mogelijkheden?
U kunt zich ziekmelden. Afhankelijk hoe u zich voelt, kunt u zich voor een aantal uur of volledig ziekmelden.
In de Wet verbetering poortwachter zijn alle regels en procedures tijdens de eerste twee jaar van de ziekte geregeld. Uw werkgever heeft bij ziekte een loondoorbetalingsverplichting van twee jaar. Houdt u er wel rekening mee dat vanaf het moment van ziekmelding de termijn van twee jaar gaat lopen.
Uitkering
-
Ik ontvang een WIA-uitkering, mag ik daarnaast werken?
U mag naast een WIA-uitkering betaalde werkzaamheden verrichten.
U dient de inkomsten uit dit werk door te geven aan het UWV. 70% van uw verdiensten zullen worden gekort op uw uitkering, de resterende 30% mag u houden.
Als blijkt dat u de werkzaamheden langere tijd vol kunt houden, zal er een herkeuring plaatsvinden.
-
Ik ben ZZP’er en heb geen AOV afgesloten. Binnenkort wordt ik getransplanteerd. Kan ik ergens een uitkering aanvragen?
Als ZZP’er bent u niet verzekerd voor werknemersverzekeringen zoals de Werkloosheidswet (WW), Ziektewet (ZW) en Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WIA).
U kunt een uitkering aanvragen bij de gemeente, houdt u er wel rekening mee dat het bezit van een eigen huis en inkomen van een eventuele partner en andere inwonenden van invloed kunnen zijn op de hoogte van uw uitkering.
-
Volgens de nieuwe regels krijg ik pas op mijn 67ste AOW. Wat betekent dit voor mijn arbeidsongeschiktheidsuitkering? Vroeger zou die op mijn 65ste stoppen. Is dat nog steeds zo?
AOW staat voor Algemene Ouderdomswet. Voor 2016 was het simpel: zowel de AOW als pensioen via de werkgever gingen in op het moment dat iemand 65 jaar werd. Arbeidsongeschiktheidsuitkeringen (WAO, Wajong, WIA) liepen door tot 65 jaar. Dat sloot netjes op elkaar aan en er was geen probleem.
AOW-leeftijd stijgt
Sinds 1 januari 2016 is dit anders. De AOW-leeftijd gaat sindsdien versneld, in stappen, omhoog: naar 66 jaar in 2018 en naar 67 jaar in 2021. Bij iedereen die voor 1 januari 1948 is geboren, geldt de AOW-leeftijd van 65 jaar. Bent u op of na 1 januari 1948 geboren? Dan hangt de AOW-leeftijd af van de geboortedatum.
Voor 2022 en 2023 is de AOW-leeftijd vastgesteld op 67 jaar en 3 maanden. Of de AOW-leeftijd daarna nog verder stijgt, hangt af van de levensverwachting. Als mensen gemiddeld langer blijven leven, stijgt de AOW-leeftijd steeds mee in stappen van 3 maanden. Op de website van de Sociale Verzekeringsbank (SVB) kun je je AOW-leeftijd opzoeken.
Arbeidsongeschiktheidsuitkering stijgt mee
De arbeidsongeschiktheidsuitkeringen stoppen, wanneer u de AOW-leeftijd hebt bereikt en AOW-pensioen ontvangt. Door de verhoging van de AOW-leeftijd hebt u dus langer recht op een uitkering van het UWV.
LET OP! Dit geldt uiteraard alleen wanneer er recht blijft bestaan op 1 van de genoemde uitkeringen.
Hoe zit het met VUT en (pre)pensioen?
Of een VUT-regeling, een prepensioen of een particulier pensioen doorloopt tot aan de hogere AOW-leeftijd hangt af van de arbeidsvoorwaarden. In de cao of uw arbeidsovereenkomst kunt u lezen wat voor u van toepassing is. Bij vragen kunt u contact opnemen met het pensioenfonds of de verzekeraar.
School & studie
-
ik ben een student met nierproblemen. Door mijn slechte gezondheid is het voor mij onmogelijk iets bij te verdienen. Ik heb ontdekt dat ik daarom recht heb op een Individuele Studietoeslag van ongeveer € 300,- per maand. Maar ik krijg tot nu toe een veel lager bedrag. Hoe kan dat?
Wettelijk is geregeld dat uitkering van de Individuele Studietoeslag per gemeente kan verschillen. Zo is het mogelijk dat de ene student met een chronische ziekte of beperking € 300,- krijgt en een ander een lager bedrag of zelfs helemaal niets.
Diverse belangenorganisaties, waaronder de NVN, zijn het erover eens dat dit geen eerlijke regeling is. Elke student heeft recht op ongeveer € 300,- ongeacht in welke gemeente je woont. Via de organisatie Ieder(in) is dit nadrukkelijk onder de aandacht van landelijke politici gebracht.
Nieuw per 1 april?
Deze actie kreeg ook aandacht in de media, waardoor GroenLinks en de PvdA in beweging kwamen. Op voorstel van deze twee politieke partijen volgt nu een wetswijziging voor studenten met een beperking: vanaf 18 jaar krijgen zij € 150 per maand, vanaf 21 jaar wordt dat € 300,-. Vermoedelijke datum waarop dit van kracht wordt, is 1 april 2022. Gemeenten kunnen wellicht hierop vooruitlopen en het bedrag voor de studietoeslag alvast aanpassen. Voor vragen hierover kun je terecht bij de betreffende gemeente.
Verbeterpunten
Het is goed nieuws dat deze aanpassing zo snel wordt doorgevoerd, maar er zijn nog wel extra verbeteringen nodig:
- Het allerbelangrijkste probleem is de vindbaarheid van informatie over de toeslag en door welke partij deze wordt verstrekt. Studenten verwachten financiële ondersteuning via studiefinanciering van DUO, niet bij de gemeente.
- De hoogte van de toeslag blijft te laag. € 150,- voor een 18-jarige student is niet in verhouding met wat een gemiddelde student zonder gezondheidsproblemen verdient. Dit bedrag moet dus omhoog.
- Het kabinet gaat een centrale wet opleggen aan gemeenten, opdat deze de wetswijziging kunnen uit- en doorvoeren. Maar het zou logischer zijn en meer voor de hand liggen om dit centraal te regelen via DUO. Dit zou de uitvoerbaarheid ten goede komen. De NVN zet zich in voor de verbeteringen die noodzakelijk zijn.
-
Mijn zoon zit op het vmbo, maar heeft door zijn nierziekte steeds meer moeite om de rest van de klas bij te houden. Is hier ondersteuning mogelijk?
Ja, dit is geregeld in Wet passend onderwijs. Deze richt zich op basisonderwijs, speciaal onderwijs, voortgezet (speciaal) onderwijs en middelbaar beroepsonderwijs (mbo).
Passend onderwijs legt een zorgplicht bij scholen. Dat betekent dat zij ervoor verantwoordelijk zijn om alle leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben een goede onderwijsplek te bieden.
De school dient hierover afspraken met u te maken. Mocht dit om een of andere reden niet mogelijk zijn, dan kunt u een externe onderwijsconsulent inschakelen om te bemiddelen.
Rijbewijs
-
Mijn rijbewijs verloopt binnenkort, dus heb ik bij het CBR verlenging met medische beoordeling aangevraagd. Dat is inmiddels meer dan 4 maanden geleden. Ik heb nog steeds geen reactie hierop gehad, terwijl mijn rijbewijs volgende week verloopt. Gebruik van mijn auto is belangrijk voor mij vanwege vervoer naar noodzakelijke medische behandelingen. Wat nu?
Ons advies is uw aanvraag voor verlenging van rijbewijs met medische beoordeling ten minste 6 maanden, voordat uw rijbewijs verloopt, in te dienen, in plaats van de gebruikelijke 4 maanden: dit is digitaal aan te vragen via ‘Mijn CBR’.
Verwacht u dat u niet alleen naar de medische keuring, maar ook naar een specialist moet voor een beoordeling? Maak dan alvast een afspraak met deze specialist.
Door drukte bij het CBR en een vernieuwing in de systemen van deze organisatie zijn grote vertragingen ontstaan. Uw rijbewijs is geldig tot de datum die op het rijbewijs staat. Vanaf die dag is het verlopen en mag u niet meer rijden. Het is strafbaar om te rijden met een verlopen rijbewijs.
Mocht het CBR uw rijbewijs niet tijdig verlengen en komt u daardoor in problemen vanwege bijvoorbeeld vervoer in verband met een medische behandeling? Neem dan contact op met STAP, het Steun- en adviespunt van de NVN, voor informatie over het indienen van een klacht bij de Nationale Ombudsman.
-
Ik dialyseer, heeft dit gevolgen voor mijn rijbewijs?
Een nierziekte is op zich geen reden om uw rijbewijs af te nemen. Wel is het zo dat u als bestuurder zelf verantwoordelijk bent voor uw rijgeschiktheid en niet moet gaan rijden op het moment dat u merkt dat uw rijvaardigheid wordt beïnvloed door bijvoorbeeld medicijngebruik of dialyse.
U bent wettelijk niet verplicht om melding te maken van uw nierziekte bij het CBR, maar als u zelf begint te twijfelen over uw rijvaardigheid, raden wij u dit wel aan.
Indien u dit meldt bij het CBR, zullen zij u vragen om een medische verklaring (in de meeste gevallen kan uw nefroloog deze afgeven) en zal uw rijbewijs maar voor een beperkt aantal jaren (3, 5 of 10) geldig zijn. Bij een volgende verlenging zal er weer een medische verklaring nodig zijn.
Financiële ondersteuning
-
Hoe werkt de financiële ondersteuning van de Nierstichting?
Hebt u schulden of andere financiële problemen? Of hebt u geld nodig voor huisraad of een opleiding? STAP helpt bij het zoeken naar een oplossing.
Om te beginnen kijkt STAP of er ‘voorliggende voorzieningen’ beschikbaar zijn. Dat zijn bijvoorbeeld regelingen van de gemeente. Ook kijkt STAP naar de eigen financiële mogelijkheden van een cliënt.
Onderdeel van de oplossing van een probleem kan financiële ondersteuning door de Nierstichting zijn. Dit is alleen mogelijk als andere mogelijkheden zijn uitgeput. STAP onderzoekt die mogelijkheden en brengt advies uit aan de Nierstichting. De Nierstichting neemt een beslissing op basis van het advies van STAP.
-
Wanneer adviseert STAP aan de Nierstichting om financiële ondersteuning te geven?
STAP gebruikt een ‘afwegingskader’ voor haar adviezen aan de Nierstichting.
Belangrijke onderdelen van dit afwegingskader zijn:
- Er zijn geen voorliggende voorzieningen beschikbaar.
- De oplossing waarvoor financiële ondersteuning wordt gevraagd, draagt bij aan de kwaliteit van leven van een cliënt. Bijvoorbeeld doordat een cliënt beter slaapt of zelf kan koken.
- De oplossing draagt bij aan het versterken van eigen regie, bijvoorbeeld doordat een cliënt meer kans heeft op werk door een opleiding te volgen.
- De oplossing heeft een duurzaam karakter. Belangrijk is dat een cliënt de voorziening op termijn zelf kan betalen of onderhouden.
- Het inkomen van een cliënt is lager of gelijk aan 130 % van het bijstandsniveau.
Dit afwegingskader is richtinggevend. Er kunnen omstandigheden zijn waarin ervan wordt afgeweken.
Overig
-
Mijn niertransplantatie heeft veel complicaties tot gevolg. Daarvoor moet ik vaak naar het ziekenhuis, dat nogal ver bij mij vandaan is. Al die ritjes voel ik behoorlijk in mijn portemonnee. Kunnen alle reiskosten van en naar het ziekenhuis op enigerlei wijze worden vergoed?
Gebruikelijk is dat zorgverzekeraars reiskosten vergoeden voor vervoer naar bijvoorbeeld dialyses en behandelingen bij kanker. Ook zijn er vergoedingen voor mensen die zich uitsluitend per rolstoel kunnen verplaatsen. Wie hier buiten valt, kan soms alsnog in aanmerking komen voor een vergoeding van reiskosten. Denk aan mensen die voor een langdurige ziekte worden behandeld en voor langere tijd zijn aangewezen op vervoer. Voor hen is er de 'hardheidsclausule'.
Om te beoordelen of u op grond van deze clausule aanspraak kunt maken op ziekenvervoer, hanteert een zorgverzekeraar de volgende formule:
(aantal maanden) x (aantal keren p/week) x (aantal weken p/maand) x (aantal km enkele reis) x 0,25 (= wegingsfactor)
De variabele onderdelen zijn afhankelijk van uw persoonlijke situatie. Is de uitkomst gelijk aan of groter dan 250, dan kunt u op grond van de hardheidsclausule aanspraak maken op ziekenvervoer. U moet vooraf wel toestemming vragen aan uw zorgverzekeraar.
Rekenvoorbeeld
In de voorbeelden A en B kan aanspraak worden gemaakt op een vergoeding van reiskosten, omdat de uitkomst hoger dan 250 is. In voorbeeld C is de uitkomst lager dan 250. Dus kan geen aanspraak op een vergoeding wordt gemaakt.
-
Ik voel me niet fit genoeg meer om zelf te koken. Ik woon alleen en heb het financieel niet breed. Kant-en-klaar-maaltijden vind ik niet gezond. Hebt u tips waarmee ik goedkoop aan een goede maaltijd kan komen? Ik moet erbij vermelden dat ik wel zelfstandig wil blijven en niks voel voor begeleid wonen.
Via de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) kunt u bij uw gemeente vragen om ondersteuning bij het bereiden van een maaltijd. Dit kan alleen als u geen huisgenoten of mensen in uw omgeving hebt die u kunnen helpen. Uw gemeente bepaalt, in samenspraak met u, welke ondersteuning voor u passend is.
Vrijwillige kok vinden
Komt u niet in aanmerking voor ondersteunign via de Wmo, dan kunt u wellicht een vrijwilliger vinden die het leuk vindt om u te helpen met koken. Er zijn verschillende mogelijkheden, afhankelijk van de regio waar u woont. Op www.thuisgekookt.nl kunt u bijvoorbeeld vrijwillige koks vinden die (tegen kostprijs) eten maken voor mensen die niet zelf kunnen koken. Ook kunt u zoeken via een vrijwilligersorganisatie of buurtvereniging in uw woonplaats. Een voorbeeld hiervan is www.nlvoorelkaar.nl. Dit is een online platform waar mensen elkaar kunnen vinden en helpen. Door uw postcode, buurt of plaats in te vullen, kunt u zien welke opties er zijn.
Samen met buurtgenoten
Op steeds meer plekken kunnen buurtgenoten met elkaar eten. Dit heet dan bijvoorbeeld eetpunt of buurtrestaurant. Voor een klein bedrag schuift u gezellig aan en krijgt u een warme maaltijd. Vaak kan dit in een buurtcentrum, verzorgingshuis of ouderencentrum.
Ook vragen over werk & inkomen?
Dit zijn slechts enkele voorbeelden van vragen waarmee nierpatiënten ons hebben gebeld. Met uw persoonlijke vragen over werk, inkomen, uitkeringen en scholing, kunt u altijd rechtsstreeks contact met STAP opnemen.
Lees ook
- Gids Op eigen kracht aan het werk met websites over werk, leefstijl en nierziekte
- Werken met een nierziekte, brochure voor werknemers
- Een medewerker met een nierziekte, brochure voor werkgevers