Spier en nier
Februari 2017
Als nefroloog kijk ik stiekem toch wel wat jaloers naar de revalidatie die in en vanuit ziekenhuizen, overal in ons land, gangbaar is voor mensen met hartproblemen: effecten van hartrevalidatie zijn 50% minder kans op nieuwe hartproblemen en 30% minder kans op sterfte door hartproblemen.
Voordeel van revalidatie
Voor transplantatiepatiënten bestaat deze revalidatie niet. Terwijl ook zij er veelal behoefte aan hebben onder deskundige begeleiding hun nieuwe lichamelijke grenzen te leren kennen én om te gaan met beperkingen, angst en ongerustheid.
Bij hartpatiënten is dus met wetenschappelijk onderzoek aangetoond dat revalidatie daadwerkelijk voordeel biedt, voor niertransplantatiepatiënten is dat nog niet volledig uitgezocht. Het grootste onderzoek hiernaar loopt in het ziekenhuis waar ik werkzaam ben. Het zou maar zo kunnen dat het verbeteren van de lichamelijke conditie en de leefstijl van de onderzoeksdeelnemers een positief effect blijkt te hebben op hun kwaliteit van leven en hun donornier.
Beweegprogramma
Vaak genoeg vragen mensen na hun transplantatie aan mij of ze weer mogen sporten of actief bewegen, wanneer dat dan mag en hoeveel en hoe vaak; of ze kijken in het dagelijks leven na de transplantatie ineens enorm op tegen bezigheden die eerder heel gewoon waren.
Zo sprak ik gisteren met 2 mensen die nog maar kort geleden (zo’n 3 maanden terug) een transplantatie hebben ondergaan. Ze voelden zich goed en daarom wilde de een graag beginnen met werken en de ander was zelfs al voortvarend begonnen. Dat werken viel in de praktijk flink tegen en had grote vermoeidheid tot gevolg. Ik ben er voorstander van dat, naast zo’n werkhervatting, een beweegprogramma moeten worden gevolgd. Lichamelijke activiteit verzet je gedachten en is goed voor de geest.
Mont Ventoux of medische fitness
Sommige patiënten krijgen zo de smaak te pakken van het sporten dat ze, nadat ze voldoende conditie hebben opgebouwd, de Kilimanjaro beklimmen met het Groninger Transplantatie Centrum (2014) of ze fietsen de Mont Ventoux op (2015). Anderen sporten met medische fitness. Maar er zijn ook die moeite hebben aan de algemene adviezen te voldoen. Dit houdt in dat je ten minste 5, maar bij voorkeur alle dagen van de week, minimaal een half uur matig intensieve lichamelijke activiteit beoefent.
Het zou toch mooi zijn als ook niertransplantatiepatiënten, net als de hartpatiënten, in een speciaal programma, als vanzelf aan hun nieuwe leefstijl met hun nieuwe nier mogen wennen. Veilig, onder goede begeleiding en toch ook uitdagend. Ik kijk uit naar de resultaten van het ACT-onderzoek.
Margriet de Jong is internist-nefroloog bij het Universitair Medisch Centrum Groningen. Daarnaast doet ze onderzoek naar nieuwe medicatie bij transplantatiepatiënten.
In ons tijdschrift Nier magazine schrijft ze elke 2 maanden een column.