Slaaphygiëne
Mevrouw Andriessen, 69 jaar, drie jaar na niertransplantatie, komt altijd trouw op de poli. Ze maakt altijd een lijstje met vragen en punten die ze wil doornemen. En ze neemt altijd haar man (de gulle gever van haar nieuwe nier) mee.
Vorige maand kreeg ik voor het eerst een bericht van haar tussen de polibezoeken door: ze vond dat het niet goed ging, en wilde graag zo snel mogelijk uitzoeken hoe dit kwam. Via mijnUMCG stuurde ze een lijstje met klachten waar ze last van had. Door nieuwe diabetesmedicatie was ze erg afgevallen. Naar haar idee waren de problemen daarna begonnen: gebrek aan fut, ’s nachts niet goed kunnen slapen waardoor ze overdag slaap probeerde in te halen, hoofdpijn, dikke benen, vaker buikpijn en diarree.
Daarop maakten we een afspraak voor een extra polibezoek. Gelukkig bleken alle bloed- en urine uitslagen goed. Samen pelden we af wat andere mogelijke oorzaken voor de klachten zouden kunnen zijn.
Bouw rustig de dag af door tv- en computerschermen te vermijden
We begonnen met het aanpassen van medicatie, zoals stoppen met het diabetesmedicijn. Ook stopte mevrouw met een medicijn tegen hoge bloeddruk: thuis controleerde ze met een bloeddrukmeter of ze uit de gevarenzone bleef. De buikpijn en diarree gingen over. We pasten eveneens de dosering van de afweerremmende medicijnen aan.
Ook spraken we uitgebreid over slaapgedrag wat wij zorgverleners ook wel met de term ‘slaaphygiëne’ aanduiden: proberen niet overdag te slapen en de dag rustig afbouwen. In de namiddag en avond tv- en computerschermen vermijden, geen inspannende bezigheden verrichten, het licht in huis steeds een beetje donkerder zetten, geen koffie, zwarte en groene thee drinken en geen munt aan thee of eten toevoegen. Ook chocola en enkele andere voedingsproducten vermijden.
Stapje bij beetje verdwenen de klachten van mevrouw en met het volhouden van het dag- en nachtregime en enkele leefstijlaanpassingen keerde de nachtelijke rust in huize Andriessen terug. We hadden nog een paar keer contact om alle aanpassingen te evalueren, maar na twee maanden was mevrouw tevreden. Onlangs stuurde ze me weer een bericht via mijnUMCG: ‘Het gaat top, dokter! De energie is terug, en ik doe weer alles wat ik wil.’ Gelukkig hoeft een slaapprobleem niet altijd moeilijk te ‘behandelen’ te zijn.
Margriet de Jong is internist-nefroloog bij het Universitair Medisch Centrum Groningen. Zij richt zich met name op transplantatienefrologie en ‘zwangerschap en nierziekten’.
De columns van dokter Margriet verschijnen ook in ons tijdschrift Nier Magazine (voorheen Wisselwerking)