Beslissen over nierdonatie

Oktober 2016

Vrolijk en vol goede voornemens stapt hij de spreekkamer binnen. Niet iedereen zou zo vol positieve zin bij een arts aankloppen om geopereerd te mogen worden. Maar deze man is standvastig van plan met dit doktersbezoek een goede vriend te helpen.

Die vriend was een aantal jaren daarvoor zomaar erg ziek geworden. Dit begon met een simpele longontsteking. Terwijl hij in het ziekenhuis lag, werd hij steeds zieker. Uiteindelijk belandde hij op de intensive care. Hij moest aan de beademingsmachine. Zijn nieren werkten ook niet meer goed. Hun functioneren moest ook met een machine worden ondersteund.

Na weken herstel op de verpleegafdeling werd de vriend uit het ziekenhuis ontslagen. Voor zijn nieren bleek genezing niet mogelijk. Die waren inmiddels zo beschadigd, dat de hoop op herstel langzaamaan bij hem, zijn familie en de behandelaars wegebde. Het leek er sterk op dat hij nooit meer van de dialyse zou afkomen.

Verlossing

Drie keer in de week was hij een dag onderweg: van huis naar dialyse en weer terug. Wat uitkomst kon bieden was een niertransplantatie. Maar dit betekende opnieuw een medisch traject met vele ziekenhuisbezoeken, voorbereidende gesprekken en onderzoeken.

En er volgde nog een domper: de echtgenote van deze man kon wegens haar eigen gezondheidstoestand geen nier aan hem afstaan.

Maar nu staat er iemand in mijn spreekkamer die verlossing wil brengen. Een goede vriend, die vastbesloten is zijn nier te doneren. Na gesprekken met onze coördinator ‘nierdonatie bij leven’ is hij vol positieve energie en staat hij helemaal achter zijn besluit zijn vriend te helpen.

Onaangename verrassing

Als transplantatienefroloog moet je ook op mogelijke risico’s van zo’n beslissing wijzen. Wie zich als donor aanmeldt, krijgt allerlei onderzoeken die moeten uitwijzen of het veilig genoeg voor je is om een nier af te staan. Uit deze onderzoeken kunnen onaangename verrassingen naar voren komen: mogelijk worden afwijkingen of gezondheidsproblemen ontdekt, waarvan je tot dan toe geen weet had. En laat dat nu bij deze donor inderdaad gebeuren… Er worden afwijkende bloedwaarden gevonden die weer allerlei extra onderzoeken tot gevolg hebben. Ook zijn nierfunctie blijkt niet helemaal in orde. Kan deze donatie nog wel doorgaan? Hierin heeft de donor zelf uiteraard een belangrijke stem, dus plan ik een gesprek met hem in.

We gaan ervoor!

We bespreken de risico’s, ook met het oog op een toekomst met één achtergebleven nier. De man wil daarna om tafel met zijn familie, en later ook met zijn ontvanger. Dit, om uiteindelijk een beslissing te nemen, op basis van de informatie van alle betrokkenen. Een vorm van ‘Samen beslissen’. Voors en tegens zijn na al deze gesprekken helder tegen elkaar af te strepen. Wat blijkt? Iedereen wil en kan er uiteindelijk voor gaan. De transplantatie wordt ingepland. Inmiddels zijn we maanden verder en vergaat het zowel de donor als de ontvanger goed. De nierfunctie van de donor is na de operatie beter dan verwacht.

Wat een boeiend onderdeel van mijn werk: de wisselwerking met patiënten, donoren, hun naasten en verschillende zorgverleners. Alleen zo kunnen we goede begeleiding bieden, en samen de juiste beslissingen nemen.