Proefschriftprijs 2022

Dr. Marcel Muskiet heeft de NFN-Nierstichting Proefschriftprijs 2022 gewonnen. Hij deed onderzoek naar de effecten van een groep diabetesmedicijnen op de nierfunctie van mensen met zowel diabetes als nierschade. Tijdens de Nefrologiedagen op 28 maart 2023 ontving hij de prijs.

Drie onderzoekers maakten kans op de Proefschriftprijs 2022. Naast dr. Marcel Muskiet (Amsterdam UMC) waren dat dr. Charles Blijdorp (ErasmusMC) en dr. Marloes Michels (Radboudumc). Marcel Muskiet was blij en vereerd. “Het onderzoek naar nierziekten in Nederland is steengoed. Deze erkenning betekent dus veel voor mij. Als internist in opleiding wil ik via innovatief klinisch onderzoek de zorg verbeteren voor mensen met diabetes, nierziekte en hart- en vaatziekten. Ik hoop dat deze prijs daaraan bijdraagt.”

NVN partner van Nefrologiedagen

Tijdens de jaarlijkse Nefrologiedagen (nefrologiedagen.nl) komen medici en paramedici uit de Nederlandse en Vlaamse nierzorg bij elkaar om op de hoogte te blijven van de laatste wetenschappelijke inzichten. Het wetenschappelijk symposium vond in 2023 plaats op 28 en 29 maart. De Nederlandse Federatie voor Nefrologie (NFN) organiseert de Nefrologiedagen, samen met zes andere beroepsverenigingen uit de nefrologie. De NVN en de Nierstichting zijn partners.

Traditioneel reiken de Nierstichting en de NFN tijdens de Nefrologiedagen de Proefschriftprijs uit, voor excellent promotie-onderzoek. Hieronder korte uitleg over elk promotie-onderzoek. Uitgebreidere toelichting en links naar naar de volledige proefschriften, staan op nieren.nl.

Diabetesmedicijnen tegen verergering nierschade

Dr. Marcel Muskiet onderzocht het effect van een groep medicijnen tegen diabetes type 2 op de nierfunctie van mensen met diabetes én nierschade. Het gaat om zogeheten GLP-1-receptoragonisten. Dit zijn nieuwe middelen tegen diabetes type 2. Muskiet ontdekte dat GLP-1-receptoragonisten de hoeveelheid eiwit in de urine verminderen en verslechtering van de nierfunctie vertragen. Ook helpen ze bij het voorkomen van hartinfarcten, beroerte en overlijden aan hart- en vaatziekte bij mensen met diabetes en nierschade.

Nierschade en nierziekten opsporen zonder vervelend biopt

Dr. Charles Blijdorp (Erasmus MC) eindigde als tweede in de strijd om de Proefschriftprijs. Hij deed onderzoek naar zogeheten Urine extracellulaire vesiclels (uEVs) en de rol die deze kunnen spelen bij diagnose van nierschade en nierziekte. Niercellen scheiden microscopisch kleine blaasjes (vesicles). Die vervoeren stoffen zoals eiwitten, vetten, erfelijk materiaal en ingrediënten voor de stofwisseling. Die blaasjes heten uEVs. Ze zijn onder meer te vinden in de urine. Blijdorp ontwikkelde een manier om uEVs uit urine op een snelle en betrouwbare manier te analyseren. In de toekomst helpt dit bij opsporing van nierschade en gerichte behandeling. En het nemen van een biopt wordt minder vaak nodig.

Inzicht in ontstaan van C3-glomerulopathie

C3-glomerulopathie (C3G) is een ernstige nierziekte die wordt veroorzaakt door de ontregeling van een deel van het aangeboren afweersysteem: het complementsysteem. Er is grote behoefte aan gerichte behandeling voor patiënten met deze progressieve ziekte.

Dr. Marloes Michels onderzocht hoe de ontregeling van het complementsysteem ontstaat in C3G. Ze ontwikkelde verschillende nieuwe manieren om het complementsysteem van patiënten te meten het laboratorium. Ze ontdekte onder meer dat de oorzaken van complementontregeling sterk verschillen tussen patiënten. Dankzij Michels’ onderzoek weten we meer over de ziektemechanismen achter C3G. Dit maakt de weg vrij voor de ontwikkeling van behandelingen tegen C3G.