Innovaties in de behandeling van nierfalen

In 1943 vond professor Willem Kolff de kunstnier uit. Deze uitvinding redde talloze levens. Het dialyseapparaat zelf is nog grotendeels hetzelfde als 80 jaar geleden. En hoewel het nog jaren kan duren voor patiënten er profijt van kunnen hebben, blijven onderzoekers werken aan innovaties om de behandeling van nierfalen te verbeteren. In deze serie video's zie je vier voorbeelden, zoals een lichaamseigen vaattoegang en 'slimme' membranen om meer afvalstoffen te kunnen verwijderen.

Een lichaamseigen vaattoegang 

De vaattoegang voor hemodialyse geeft vaak problemen. Meestal gebeurt dat nu met een fistel, een verbinding tussen twee bloedvaten bij de patiënt. Maar dit is niet voor iedereen geschikt. Ook duurt het gemiddeld 3,5 maand voor de bloedvaten sterk genoeg zijn om de dialyse op deze manier te kunnen doen. Aan een andere oplossing, een plastic kunstvat, zit het nadeel dat ze vrij snel verstopt kunnen raken.

Dr. Martijn Cox (Chief Technology Officer Xeltis) hoopt met de ontwikkeling van een lichaamseigen vaattoegang een deel van die problemen te ondervangen.

Slimme membranen

Met de membranen en filters die nu worden gebruikt voor hemodialyse kunnen niet alle afvalstoffen uit het bloed worden verwijderd. Dit leidt ertoe dat veel dialysepatiënten nog klachten ondervinden van de behandeling.

Professor Dimitrios Stamatialis (Universiteit Twente) vertelt over de ontwikkeling van slimme membranen. Deze zorgen voor een betere waterzuivering in een kunstnier. Hiermee zou minder water, maar ook water van minder perfecte kwaliteit gebruikt kunnen worden bij de dialyse.

Buikspoeling

Chips in dialysebehandeling

Er zijn verbeteringen op het gebied van veiligheid gedaan, maar de prestaties van de kunstnier zijn sinds de uitvinding in 1943 ongeveer hetzelfde gebleven.

Dr. Fokko Wieringa (hoofdonderzoeker IMEC-NL) legt uit hoe chiptechnologie en internationale samenwerking daar verandering in kunnen brengen. Met (silicium) chiptechnologie kan een dialysefilter zo klein gemaakt worden dat het permanent geïmplanteerd kan worden in de buikholte. Zo kan de koffer van een draagbare kunstnier half zo groot zijn, omdat je alleen het dialysaatcircuit nodig hebt.

Perfusie

Hoe zijn nieren in een onderzoekssituatie langer goed te houden, bijvoorbeeld om stamceltherapie op te testen en transplantaties op te oefenen? Dr. Marten Engelse (Leiden UMC) legt uit hoe een nier buiten het lichaam langer 'werkend' wordt gehouden. Met een perfusiesysteem kan een nier langer goed gehouden worden. Minder geschikte organen kunnen worden 'opgepiept', met als gevolg dat er meer nieren geschikt gemaakt kunnen worden voor transplantatie.

Draagbare kunstnier

John Stooker (CFO NextKidney) over een betere vorm van thuisdialyse. Deze draagbare kunstnier past in een trolley en heeft maar 5 liter dialysaat nodig, omdat de vloeistof kan worden hergebruikt. Ook kan het makkelijk mee op reis en is het overal aan te sluiten. De verwachting is dat het apparaat in 2025 op de markt komt.